Palyatif bakım hastalarının bakım verenlerinde bakım verenin yükü, başa çıkma tutumları ve yaşam kalitesinin incelenmesi
Öz
Amaç: Bakım veren kişi üzerinde oluşan maddi ve manevi yük; zamanla bakım vereni sosyal, psikolojik ve fiziksel olarak olumsuz etkileyebilmektedir. Bakım veren haline gelme her zaman öngörülemez bir durum olduğundan bu duruma uyum, durum ortaya çıktıktan sonra gerçekleşmektedir. Bu çalışmanın amacı, palyatif bakım ünitesinde yatmakta olan hastaların bakım verenlerinde bakım verenin yükü ile başa çıkma tutumları ve yaşam kalitesinin irdelenmesidir.
hastanın bakım verenleri ile gerçekleştirilmiştir. Bakım veren yükünü belirlemek için Zarit Bakım
Verenin Yükü, yaşam kalitesini belirlemek için SF 36 ve başa çıkma tutumlarını ortaya koymak için
COPE öz bildirim ölçekleri kullanılmış olup ölçekler sosyal hizmet uzmanı eşliğinde doldurulmuştur.
Bulgular: Bakım verenlerde Zarit Bakım veren Yükü ölçeğinin ortalama puanı 50,7 olup orta düzeyde
yük olarak yorumlanmıştır. COPE alt ölçek puanlarından en yüksek puan COPE 7 (Dinî olarak başa
çıkma) (15,7); en düşük puan COPE 12 (4,4) (Madde kullanımı)’dır. Zarit bakım veren yükü ölçeği ile
bakım verenin eğitim durumu arasında negatif yönlü anlamlı korelasyon saptanmıştır (R =-0,291,
p = 0,025).
Sonuç: Bakım veren yükü, bakım sunarken ortaya çıkması olası fiziksel, psikolojik, sosyal veya
finansal tepkiler bütünüdür. Ülkemizde bakım verme işini genellikle kadın, çalışmayan, eğitim seviyesi
düşük aile bireyleri üstlenmektedir. Çalışmamızda kronik ve ağır hastalara bakım vermelerine rağmen
katılımcılar orta derecede yük tanımlamışlardır. Bu durum palyatif bakım merkezlerinde hastaların
tedavisinin yanı sıra bakım verenlerine de tıbbi, sosyal ve psikolojik olarak destek sunulduğunu
göstermektedir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Morrison RS, Meier DE. Clinical practice. Palliative care. N Engl J Med 2004; 350: 2582-90.
- World Health Organization, https://www.who.int/can-cer/palliative/definition/en/ (Accessed on 20.05.2020).
- Weibull A, Olesen F, Neergaard MA. Caregivers' active role in palliative home care - to encourage or to dissuade? A qualitative descriptive study. BMC Palliat Care 2008; 7: 15.
- Lund L, Ross L, Petersen MA, Groenvold M. Cancer caregiving tasks and consequences and their associations with caregiver status and the caregiver's relationship to the patient: a survey. BMC Cancer 2014; 14: 541.
- De Korte-Verhoef MC, Pasman HR, Schweitzer BP, et al. Burden for family carers at the end of life; a mixed-method study of the perspectives of family carers and GPs. BMC Palliat Care 2014; 13: 16.
- Eicher PS, Batshaw ML. Cerebral palsy. Pediatr Clin North Am 1993; 40: 537-51.
- Zarit SH, Reever KE, Bach-Peterson J. Relatives of the impaired elderly: correlates of feelings of burden. Gerontologist 1980; 20: 649-55.
- İnci F, Erdem M. Bakım verme yükü ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması geçerlilik ve güvenilirliliği. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 11: 85-95.
- Carver CS, Scheier MF, Weintraub JK. Assessing coping strategies: a theoretically based approach. J Pers Soc Psychol 1989; 56: 267-83.
- Ağargün M, Beşiroğlu L, Kıran Ü, et al. COPE (Başa Çıkma Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği): Psikometrik özelliklere ilişkin bir ön çalışma. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2005; 6: 221-6.
- Koçyiğit H, Aydemir Ö, Ölmez N, Memiş A. Kısa form-36 (KF36)’nın Türkçe versiyonunun güvenirliliği ve geçerliliği. İlaç ve Tedavi Dergisi 1999; 12: 102-6.
- Atagün M, Balaban Ö, Atagün Z, et al. Kronik Hastalıklarda Bakım Veren Yükü Caregiver Burden in Chronic Diseases. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2011; 3: 513-52.
- Zaybak A, Güneş Ü, İsmailoğlu E, Ülker E. Yatağa bağımlı hastalara bakım veren bireylerin bakım yüklerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 15.
- Lin PC, Lu CM. Hip fracture: family caregivers' burden and related factors for older people in Taiwan. J Clin Nurs 2005; 14: 719-26.
- Adelman RD, Tmanova LL, Delgado D, et al. Caregiver burden: a clinical review. JAMA 2014; 311: 1052-60.
- Kim H, Chang M, Rose K, Kim S. Predictors of caregiver burden in caregivers of individuals with dementia. J Adv Nurs 2012; 68: 846-55.
- Kim Y, Baker F, Spillers RL. Cancer caregivers' quality of life: effects of gender, relationship, and appraisal. J Pain Symptom Manage 2007; 34: 294-304.
- McIlfatrick S, Doherty LC, Murphy M, et al. 'The importance of planning for the future': Burden and unmet needs of caregivers' in advanced heart failure: A mixed methods study. Palliat Med 2018; 32: 881-90.
- Friethriksdottir N, Saevarsdottir T, Halfdanardottir SI, et al. Family members of cancer patients: Needs, quality of life and symptoms of anxiety and depression. Acta Oncol 2011; 50: 252-8.
- Rha SY, Park Y, Song SK, et al. Caregiving burden and the quality of life of family caregivers of cancer patients: the relationship and correlates. Eur J Oncol Nurs 2015; 19: 376-82.
- Pang FC, Chow TW, Cummings JL, et al. Effect of neuropsychiatric symptoms of Alzheimer's disease on Chinese and American caregivers. Int J Geriatr Psychiatry 2002; 17: 29-34.
- Tuna M, Olgun N. İnmeli hastalara bakım veren hasta yakınlarında görülen tükenmişlik durumunda algılanan sosyal desteğin rolü. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2010; 17: 41-52.
- Akgün Z. Kronik obstrüktif akciğer hastalarına (Koah) bakım veren bireylerin bakım yükü ve depresyon düzeyleri. Tıp Araştırmaları Dergisi 2014; 12: 113-9.
- Taşkın Egici M, Kök Can M, Toprak D, et al. Care Burden and Burnout Status of Caregivers Whose Patients are Treated in Palliative Care Centers. JAREN 2019; 5: 123-31.
- Weitzner MA, McMillan SC, Jacobsen PB. Family caregiver quality of life: differences between curative and palliative cancer treatment settings. J Pain Symptom Manage 1999; 17: 418-28.
- Yıldırım S, Engin E, Başkaya V. İnmeli Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve Yükü Etkileyen Faktörler. Nöropsikiyatri Arşivi 2013; 50: 169-74.
- Dirikkan F, Baysan Arabaci L, Mutlu E. The caregiver burden and the psychosocial adjustment of caregivers of cardiac failure patients. Turk Kardiyol Dern Ars 2018; 46: 692-701.
- Spatuzzi R, Giulietti MV, Ricciuti M, et al. Exploring the associations between spiritual well-being, burden, and quality of life in family caregivers of cancer patients. Palliat Support Care 2019; 17: 294-9.
- Philip RR, Philip S, Tripathy JP, et al. Twenty years of home-based palliative care in Malappuram, Kerala, India: a descriptive study of patients and their care-givers. BMC Palliat Care 2018; 17: 26.
- Krug K, Miksch A, Peters-Klimm F, et al. Correlation between patient quality of life in palliative care and burden of their family caregivers: a prospective observational cohort study. BMC Palliat Care 2016; 15: 4.
- Mohamed S, Rosenheck R, Lyketsos CG, Schneider LS. Caregiver burden in Alzheimer disease: cross-sectional and longitudinal patient correlates. Am J Geriatr Psychiatry 2010; 18: 917-27.
Öz
Aim: The burden of the caregiver can affect the caregiver socially, psychologically and physically in time. Since becoming a caregiver is always an unpredictable situation adaptation to this situation takes place after the situation arises. The aim of this study is to examine the attitudes of coping with caregiver burden and quality of life in caregivers of patients hospitalized in palliative care units.
Materials and Methods: The study was carried out with caregivers of 59 hospitalized patients in the palliative care unit of a university hospital. The Zarit caregiver burden scale was used to determine the caregiver burden, the SF 36 to determine the quality of life, and the COPE self-report scales to reveal the coping attitudes.
Results: The mean score of Zarit caregiver burden scale in caregivers was 50.7 and was interpreted as a moderate burden. The highest score among the COPE subscale scores was COPE 7 (religious coping) (15.7); the lowest score is COPE 12 (4.4) (Substance use). A significant negative correlation is found between the Zarit caregiver burden scale and the education level of the caregiver (R = -0.291, p = 0.025).
Conclusion: Caregiver burden is the totality of possible physical, psychological, social or financial responses while providing care. In our country, mostly women, unemployed and low-educated family members become caregiving. In our study, the participants defined a moderate burden, although they provided care to chronic and severe patients. This indicates that in addition to the treatment of patients in palliative care centers, caregivers are also provided with medical, social and psychological support.
Anahtar Kelimeler
Palliative care Palliative care Palliative care caregiver caregiver,
Kaynakça
- Morrison RS, Meier DE. Clinical practice. Palliative care. N Engl J Med 2004; 350: 2582-90.
- World Health Organization, https://www.who.int/can-cer/palliative/definition/en/ (Accessed on 20.05.2020).
- Weibull A, Olesen F, Neergaard MA. Caregivers' active role in palliative home care - to encourage or to dissuade? A qualitative descriptive study. BMC Palliat Care 2008; 7: 15.
- Lund L, Ross L, Petersen MA, Groenvold M. Cancer caregiving tasks and consequences and their associations with caregiver status and the caregiver's relationship to the patient: a survey. BMC Cancer 2014; 14: 541.
- De Korte-Verhoef MC, Pasman HR, Schweitzer BP, et al. Burden for family carers at the end of life; a mixed-method study of the perspectives of family carers and GPs. BMC Palliat Care 2014; 13: 16.
- Eicher PS, Batshaw ML. Cerebral palsy. Pediatr Clin North Am 1993; 40: 537-51.
- Zarit SH, Reever KE, Bach-Peterson J. Relatives of the impaired elderly: correlates of feelings of burden. Gerontologist 1980; 20: 649-55.
- İnci F, Erdem M. Bakım verme yükü ölçeği’nin Türkçe’ye uyarlanması geçerlilik ve güvenilirliliği. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2008; 11: 85-95.
- Carver CS, Scheier MF, Weintraub JK. Assessing coping strategies: a theoretically based approach. J Pers Soc Psychol 1989; 56: 267-83.
- Ağargün M, Beşiroğlu L, Kıran Ü, et al. COPE (Başa Çıkma Tutumlarını Değerlendirme Ölçeği): Psikometrik özelliklere ilişkin bir ön çalışma. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2005; 6: 221-6.
- Koçyiğit H, Aydemir Ö, Ölmez N, Memiş A. Kısa form-36 (KF36)’nın Türkçe versiyonunun güvenirliliği ve geçerliliği. İlaç ve Tedavi Dergisi 1999; 12: 102-6.
- Atagün M, Balaban Ö, Atagün Z, et al. Kronik Hastalıklarda Bakım Veren Yükü Caregiver Burden in Chronic Diseases. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry 2011; 3: 513-52.
- Zaybak A, Güneş Ü, İsmailoğlu E, Ülker E. Yatağa bağımlı hastalara bakım veren bireylerin bakım yüklerinin belirlenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2012; 15.
- Lin PC, Lu CM. Hip fracture: family caregivers' burden and related factors for older people in Taiwan. J Clin Nurs 2005; 14: 719-26.
- Adelman RD, Tmanova LL, Delgado D, et al. Caregiver burden: a clinical review. JAMA 2014; 311: 1052-60.
- Kim H, Chang M, Rose K, Kim S. Predictors of caregiver burden in caregivers of individuals with dementia. J Adv Nurs 2012; 68: 846-55.
- Kim Y, Baker F, Spillers RL. Cancer caregivers' quality of life: effects of gender, relationship, and appraisal. J Pain Symptom Manage 2007; 34: 294-304.
- McIlfatrick S, Doherty LC, Murphy M, et al. 'The importance of planning for the future': Burden and unmet needs of caregivers' in advanced heart failure: A mixed methods study. Palliat Med 2018; 32: 881-90.
- Friethriksdottir N, Saevarsdottir T, Halfdanardottir SI, et al. Family members of cancer patients: Needs, quality of life and symptoms of anxiety and depression. Acta Oncol 2011; 50: 252-8.
- Rha SY, Park Y, Song SK, et al. Caregiving burden and the quality of life of family caregivers of cancer patients: the relationship and correlates. Eur J Oncol Nurs 2015; 19: 376-82.
- Pang FC, Chow TW, Cummings JL, et al. Effect of neuropsychiatric symptoms of Alzheimer's disease on Chinese and American caregivers. Int J Geriatr Psychiatry 2002; 17: 29-34.
- Tuna M, Olgun N. İnmeli hastalara bakım veren hasta yakınlarında görülen tükenmişlik durumunda algılanan sosyal desteğin rolü. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi 2010; 17: 41-52.
- Akgün Z. Kronik obstrüktif akciğer hastalarına (Koah) bakım veren bireylerin bakım yükü ve depresyon düzeyleri. Tıp Araştırmaları Dergisi 2014; 12: 113-9.
- Taşkın Egici M, Kök Can M, Toprak D, et al. Care Burden and Burnout Status of Caregivers Whose Patients are Treated in Palliative Care Centers. JAREN 2019; 5: 123-31.
- Weitzner MA, McMillan SC, Jacobsen PB. Family caregiver quality of life: differences between curative and palliative cancer treatment settings. J Pain Symptom Manage 1999; 17: 418-28.
- Yıldırım S, Engin E, Başkaya V. İnmeli Hastalara Bakım Verenlerin Yükü ve Yükü Etkileyen Faktörler. Nöropsikiyatri Arşivi 2013; 50: 169-74.
- Dirikkan F, Baysan Arabaci L, Mutlu E. The caregiver burden and the psychosocial adjustment of caregivers of cardiac failure patients. Turk Kardiyol Dern Ars 2018; 46: 692-701.
- Spatuzzi R, Giulietti MV, Ricciuti M, et al. Exploring the associations between spiritual well-being, burden, and quality of life in family caregivers of cancer patients. Palliat Support Care 2019; 17: 294-9.
- Philip RR, Philip S, Tripathy JP, et al. Twenty years of home-based palliative care in Malappuram, Kerala, India: a descriptive study of patients and their care-givers. BMC Palliat Care 2018; 17: 26.
- Krug K, Miksch A, Peters-Klimm F, et al. Correlation between patient quality of life in palliative care and burden of their family caregivers: a prospective observational cohort study. BMC Palliat Care 2016; 15: 4.
- Mohamed S, Rosenheck R, Lyketsos CG, Schneider LS. Caregiver burden in Alzheimer disease: cross-sectional and longitudinal patient correlates. Am J Geriatr Psychiatry 2010; 18: 917-27.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 19 Nisan 2021 |
| Gönderilme Tarihi | 18 Ocak 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |
Cited By
The Efficacy of Mannitol Combined with 6-Aminocaproic Acid in the Treatment of Patients with Cerebral Hemorrhage and Its Impact on Immune Function
Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine
https://doi.org/10.1155/2022/7396310