Evaluation of Physician’s knowledge, attitudes and behaviors about the pharmacovigilance of the COVID-19 vaccine program
Öz
Aim: Since the beginning of the coronavirus 19 (COVID-19) pandemic, the issue of pharmacovigilance has been raised by conducting drug and vaccine interventions that will reduce transmission and prevent the occurrence of serious cases. The transition to vaccine administration has created an opportunity to shape pharmacovigilance awareness and improve the existing adverse effect feedback system. The aim of our study is to determine the role of family physicians who play a key role in vaccination services; It is an assessment of knowledge, attitudes, and behaviors about the use of vaccine pharmacovigilance and a post-vaccine adverse effect signaling system in COVID-19 vaccination programs.
Materials and Methods: In this cross-sectional and descriptive survey study, a 20-question questionnaire was applied to 57 family physicians who volunteered for the survey study from a total of
109 family physicians working in the Gebze district on post-vaccination adverse effects to evaluate their knowledge, attitudes, and practices about pharmacovigilance.
Results: In January 2021, during the six-month period after the start of the vaccination of medical doctors, 37 of the survey results referred to 57 physicians were evaluated. According to the results of the survey, family doctors do not consider their level of knowledge about the pharmacovigilance of the vaccine sufficient and are in need of education on the subject. About the application of COVID-19 vaccines, the undesirable effects after vaccination (68.4%) and the long-term undesirable effects of the vaccine (63.2%) are the issues that most worry family physicians. Although 23.7% of the family physicians surveyed encountered a situation that they thought might be ASIE, they did not make any notification.
Conclusion: As a result of the study, it was found that the knowledge, attitudes and behaviors of family physicians about the pharmacovigilance of the vaccine were insufficient, and the administration of vaccines approved for emergency use, such as COVID-19, caused anxiety in family physicians. It has been revealed that physicians need advanced training on vaccine pharmacovigilance signaling system as well as on other pharmacovigilance issues.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- WHO Regulatory Update: ADR reporting with use of drugs for the treatment of COVID-19 symptoms, https://www.who.int/teams/regulationprequalification/regulation-and-safety/pharmacovigilance/generalpublic-info/COVID-19-vigibase-reports (ET:10.12.2021)
- Hekimoğlu C. H. Aşı epidemiyolojisi: Aşı ve aşılamanın etkileri için epidemiyolojik ölçütler. Turkish Bulletin of Hygiene & Experimental Biology, Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji. 2016; 73(1).
- Kim Jerome H., Florian Marks, and John D. Clemens. "Looking beyond COVID-19 vaccine phase 3 trials." Nature medicine. 2021; 27.2; 205-11.
- Parker EP., Shrotri, M., & Kampmann, B. Keeping track of the SARS-CoV-2 vaccine pipeline. Nature Reviews Immunology. 2020; 20(11), 650-650.
- World Health Organization: Safety of medicines: A guide to detecting and reporting adverse drug reactionswhy health professionals need to take action. Geneva 2002. http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/67378/WHO_EDM_QSM_2002.2.pdf;jsessionid=04A02F5A6 C4C591FBCA4C9ED575A8F35?sequence=1 (ET:15.12.2021)
- ERGÜN, Yusuf. Farmakovijilans: Türk Mevzuatı Açısından Bir Değerlendirme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2019; 14.3 155- 61.
- İyi Farmakovijilans Uygulamaları Kılavuzu Modül VII- Sinyal Yönetimi. Türkiye Tıbbi Cihaz ve İlaç Kurumu; 20 Aralık 2016.
- Nemutlu N OF, Sanalp N, Aykac E, Aydogan EH, Aydinkarahaliloglu ND, editor Farmakovijilans İrtibat Noktalarının Farmakovijilans Sistemi İçindeki Yeri ve Önemi. 3 Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi; 2016; Dalaman, Türkiye.
- Özcan G., Aykac E., Kasap Y., T Nemutlu N., Sen E., Aydinkarahaliloglu N.D. Adverse Drug Reaction Reporting Pattern in Turkey: Analysis of the National Database in the Context of the First Pharmacovigilance Legislation Drugs - Real World Outcomes 2016, P33–43.
- Guideline on the conduct of pharmacovigilance for vaccines for pre- and post-exposure prophylaxis against ınfectıous diseases, https://www.ema.europa.eu/en/documents/regulatory-procedural-guideline/guidelineconduct-pharmacovigilance-vaccines-pre-post-exposure-prophylaxis-against-infectious_en.pdf (ET:10.12.2021)
- Aşı Sonrası İstenmeyen Etkiler Genelgesi (2009), https://www.saglik.gov.tr/TR,11136/asi-sonrasiistenmeyen-etkiler-genelgesi-2009.html (ET:10.12.2021)
- Navya, J. K., Jaka, A., Rupavath, P. N., & Vaddadi, R. R. C. A review on vaccine pharmacovigilance during COVID-19. Journal of Innovations in Applied Pharmaceutical Science (JIAPS). 2021; 15-22.
- Braun, Virginia, and Victoria Clarke. Using thematic analysis in psychology. Qualitative research in psychology. 2006; 3.2 77-101.
- Jha, A. K. "Presentation at the “Patient Safety—A Grand Challenge for Healthcare Professionals and Policymakers Alike” a roundtable at the grand challenges meeting of the Bill & Melinda Gates Foundation, 18 Oct 2018." (2019). (www.titck.gov.tr; Erişim tarihi: 20 Kasım 2019).
- Baker MA, Lieu TA, Li L, Hua W, Qiang Y, Kawai AT, et al. A vaccine study design selection framework for the postlicensure rapid immunization safety monitoring program. Am J Epidemiol, 2015; 181(8): 608-18.
- Zeybek M. İlaç Politikalarının Bireylerin İlaç Kullanma Davranışları Üzerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Isparta, 2018.
- T.C. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü. Sonuç raporu. Akılcı ilaç kullanımı çalıştayı. 22-23 Aralık 2006, Ankara, Ocak 2007.
- Aymış, Yıldız. Bir Üniversite Hastanesinde Farmakovijilans Uygulamalarında Klinik Eczacının Rolü. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul-2021.
- Ergün, Yusuf. "Klinik Farmakoloji: Türkiye Açısından Geleceğe Yönelik Bir Perspektif." Arşiv Kaynak Tarama Dergisi 27.4 (2018): 459-82.
- Kıran, Bülent. "Türk Eczacıları Birliği Eczacılık Akademisi Meslek İçi Eğitim Programlarının Sürekli Mesleki Gelişim Perspektifinden Analizi." Marmara Pharmaceutical Journal 19.3 (2015): 222-31.
COVID-19 aşı programının farmakovijilansı hakkında hekim bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Öz
Amaç: Koronavirüs 19 (COVID-19) pandemisinin başlangıcından itibaren, bulaşmayı azaltacak ve ciddi vakalrın oluşumunu engelleyecek ilaç ve aşı müdahalelerinin yapılması farmakovijilans konusunu gündeme getirmiştir. Aşı uygulamasına geçiş süreci, farmakovijilans farkındalığını şekillendirme ve mevcut advers etki geri bildirim sistemini geliştirme fırsatı yaratmıştır. Çalışmamızın amacı aşılama hizmetlerinde kilit rol oynayan aile hekimlerinin; COVID- 19 aşılama programlarında, aşı farmakovijilanşı ve aşı sonrası istenmeyen etki sinyalizasyon sisteminin uygulanması hakkındaki bilgi, tutum ve davranışlarının değerlendirilmesidir.
Gereç ve Yöntem: Kesitsel ve tanımlayıcı tipte yapılan bu anket çalışmasında, Gebze ilçesindegörevli toplam 109 aile hekiminden, anket çalışmasına gönüllü 57 aile hekimine farmakovijilans
konusunda bilgi, tutum ve uygulamalarını değerlendirmek için aşı sonrası istenmeyen etkiler konusunda 20 soruluk anket uygulanmıştır.
Bulgular: Ocak 2021 yılında sağlık çalışanlarının aşılanmaya başlanmasıyla birlikte geçen altı aylık süreçte, 57 hekime yönlendirilen anket sonuçlarından 37 tanesi değerlendirildi. Anket sonuçlarına göre, aile hekimleri, aşı farmakovijilansı konusunda bilgi düzeylerini yeterli görmemekte ve konu hakkında eğitim ihtiyacı içindedirler. COVID- 19 aşıları uygulamaları hakkında, aşı sonrası istenmeyen etkiler (%68,4) ve aşının uzun dönem istenmeyen etkileri (%63,2) aile hekimlerini en çok tedirgin eden konulardır. Ankete katılan aile hekimlerinin %23,7’si ASİE olabileceğini düşündükleri bir durumla karşılaşmalarına rağmen bildirim yapmamışlardır.
Sonuç: Çalışmanın sonucunda, aşı farmakovijilansı konusunda aile hekimlerinin bilgi, tutum ve davranışlarının yetersiz olduğu ve COVID-19 gibi acil kullanım onayı alan aşıların uygulanmasının aile
hekimlerinde tedirginlik yarattığı görüldü. Hekimlerin diğer farmakovilans konularında olduğu gibi aşı farmakovijilansı sinyalizasyon sistemi konusunda da ileri eğitime ihtiyacı olduğu ortaya konmuştur.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- WHO Regulatory Update: ADR reporting with use of drugs for the treatment of COVID-19 symptoms, https://www.who.int/teams/regulationprequalification/regulation-and-safety/pharmacovigilance/generalpublic-info/COVID-19-vigibase-reports (ET:10.12.2021)
- Hekimoğlu C. H. Aşı epidemiyolojisi: Aşı ve aşılamanın etkileri için epidemiyolojik ölçütler. Turkish Bulletin of Hygiene & Experimental Biology, Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji. 2016; 73(1).
- Kim Jerome H., Florian Marks, and John D. Clemens. "Looking beyond COVID-19 vaccine phase 3 trials." Nature medicine. 2021; 27.2; 205-11.
- Parker EP., Shrotri, M., & Kampmann, B. Keeping track of the SARS-CoV-2 vaccine pipeline. Nature Reviews Immunology. 2020; 20(11), 650-650.
- World Health Organization: Safety of medicines: A guide to detecting and reporting adverse drug reactionswhy health professionals need to take action. Geneva 2002. http://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/67378/WHO_EDM_QSM_2002.2.pdf;jsessionid=04A02F5A6 C4C591FBCA4C9ED575A8F35?sequence=1 (ET:15.12.2021)
- ERGÜN, Yusuf. Farmakovijilans: Türk Mevzuatı Açısından Bir Değerlendirme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2019; 14.3 155- 61.
- İyi Farmakovijilans Uygulamaları Kılavuzu Modül VII- Sinyal Yönetimi. Türkiye Tıbbi Cihaz ve İlaç Kurumu; 20 Aralık 2016.
- Nemutlu N OF, Sanalp N, Aykac E, Aydogan EH, Aydinkarahaliloglu ND, editor Farmakovijilans İrtibat Noktalarının Farmakovijilans Sistemi İçindeki Yeri ve Önemi. 3 Ulusal Hastane ve Kurum Eczacıları Kongresi; 2016; Dalaman, Türkiye.
- Özcan G., Aykac E., Kasap Y., T Nemutlu N., Sen E., Aydinkarahaliloglu N.D. Adverse Drug Reaction Reporting Pattern in Turkey: Analysis of the National Database in the Context of the First Pharmacovigilance Legislation Drugs - Real World Outcomes 2016, P33–43.
- Guideline on the conduct of pharmacovigilance for vaccines for pre- and post-exposure prophylaxis against ınfectıous diseases, https://www.ema.europa.eu/en/documents/regulatory-procedural-guideline/guidelineconduct-pharmacovigilance-vaccines-pre-post-exposure-prophylaxis-against-infectious_en.pdf (ET:10.12.2021)
- Aşı Sonrası İstenmeyen Etkiler Genelgesi (2009), https://www.saglik.gov.tr/TR,11136/asi-sonrasiistenmeyen-etkiler-genelgesi-2009.html (ET:10.12.2021)
- Navya, J. K., Jaka, A., Rupavath, P. N., & Vaddadi, R. R. C. A review on vaccine pharmacovigilance during COVID-19. Journal of Innovations in Applied Pharmaceutical Science (JIAPS). 2021; 15-22.
- Braun, Virginia, and Victoria Clarke. Using thematic analysis in psychology. Qualitative research in psychology. 2006; 3.2 77-101.
- Jha, A. K. "Presentation at the “Patient Safety—A Grand Challenge for Healthcare Professionals and Policymakers Alike” a roundtable at the grand challenges meeting of the Bill & Melinda Gates Foundation, 18 Oct 2018." (2019). (www.titck.gov.tr; Erişim tarihi: 20 Kasım 2019).
- Baker MA, Lieu TA, Li L, Hua W, Qiang Y, Kawai AT, et al. A vaccine study design selection framework for the postlicensure rapid immunization safety monitoring program. Am J Epidemiol, 2015; 181(8): 608-18.
- Zeybek M. İlaç Politikalarının Bireylerin İlaç Kullanma Davranışları Üzerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Isparta, 2018.
- T.C. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı Hıfzıssıhha Mektebi Müdürlüğü. Sonuç raporu. Akılcı ilaç kullanımı çalıştayı. 22-23 Aralık 2006, Ankara, Ocak 2007.
- Aymış, Yıldız. Bir Üniversite Hastanesinde Farmakovijilans Uygulamalarında Klinik Eczacının Rolü. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul-2021.
- Ergün, Yusuf. "Klinik Farmakoloji: Türkiye Açısından Geleceğe Yönelik Bir Perspektif." Arşiv Kaynak Tarama Dergisi 27.4 (2018): 459-82.
- Kıran, Bülent. "Türk Eczacıları Birliği Eczacılık Akademisi Meslek İçi Eğitim Programlarının Sürekli Mesleki Gelişim Perspektifinden Analizi." Marmara Pharmaceutical Journal 19.3 (2015): 222-31.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 15 Mart 2023 |
| Gönderilme Tarihi | 13 Şubat 2022 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2023Cilt: 62 Sayı: 1 |
