Öz
Amaç: Bu çalışmada, hemşirelik öğrencilerinin klinik öğretimde yaşadıkları ya da şahit oldukları etik sorunları ve bu sorunlar karşısında öğrencinin tutumunu belirlemek amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Çalışma, Türkiye’nin batısında yer alan bir üniversitenin hemşirelik bölümünde yürütülmüştür. Tanımlayıcı türde yapılan çalışmanın evrenini 2015-2016 Eğitim-Öğretim döneminde hemşirelik bölümünde eğitim gören ve “Hemşirelik Felsefesi ve Etik” dersi alan üçüncü sınıf öğrencileri (n=204) oluşturmuştur. Araştırmada örneklem seçimine gidilmeyip, tüm öğrencilere ulaşılması planlanmıştır.
Bulgular: Çalışmaya katılım oranı %75.9 olup çalışmaya katılan öğrencilerin ifadelerine göre belirlenen etik sorunların %41’i etik çıkmaz, %28’i etik ikilem ve %31’i etik belirsizlik olarak saptanmıştır. Etik sorunların kaynağı %46.5 oranla en fazla hemşireler olarak belirlenmiştir. Etik sorunla karşılaştıklarında etik sorunu nasıl yöneteceklerine dair çözüm önerisi sunan öğrenciler (%83) sorunu etik ilke ve değerler çerçevesinde yapacaklarını bildirmiş, bunu tanımlamak için “sorunu üst yönetime bildiririm”, “hukuki süreci başlatırım” ya da “etik kurula bildirimde bulunurum” şeklinde ifadelerde bulunmuşlardır.
Sonuç: Çalışma bulgularımız literatürle uyumlu olarak hemşirelik öğrencilerinin klinik öğretimde çeşitli etik sorunlar yaşadıklarını, bunların farkına varıp etik duyarlılık gösterebildiklerini ancak öğrenciler etik karar verme sürecinde aktif rol alamadıklarını göstermiştir.
Anahtar Kelimeler
Hemşirelikte klinik öğretim hemşirelik öğrencileri etik sorun.
Kaynakça
- Karaöz S. Hemşirelik eğitiminde klinik değerlendirmeye genel bakış: Güçlükler ve öneriler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 2013;6(3):149-58.
- Lin L, Hou YY, Wang XH, Han YX. Graduate students as preceptors: Effects on clinical teaching outcomes of medical nursing. Int J Nurs Sci 2014;1(2):202-6.
- Ünsal C, Öcal G, Demiral M, Aslan G, Mumcu HK. Trabzon’da bir sağlık yüksekokulunda okuyan öğrencilere klinik uygulamalarda öğretim elemanlarının uyguladığı etik ilke ihlalleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2013;2(3):12-24.
- Valiee S, Moridi G, Khaledi S, Garibi F. Nursing students' perspectives on clinical instructors' effective teaching strategies: A descriptive study. Nurs Educ Prac 2016;16(1):258-62.
- Ünver V, Çınar Fİ, Yüksel Ç, Şahiner G, Seven M, Yava A. Hemşirelik son sınıf öğrencilerinin acil servis klinik uygulamasına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2013;10(3):12-17.
- Callister LC, Luthy KE, Thompson P, Memmott RJ. Ethical reasoning in baccalaureate nursing students. Nurs Ethics 2009;16(4):499-510.
- Cameron ME, Schaffer M, Park HA. Nursing students’ experience of ethical problems and use of ethical decision-making models. Nurs Ethics 2001;8(5):432-47.
- Han SS, Ahn SH. An analysis and evaluation of student nurses’ participation in ethical decision making. Nurs Ethics 2000;7(2):113-23.
- Park HA, Cameron ME, Han SS, Ahn SH, Oh HS, Kim KU. Korean nursing students’ ethical problems and ethical decision making. Nurs Ethics 2003;10(6):638-53.
- Aitamaa E, Kilpi HL, Puukka P, Suhonen R. Ethical problems in nursing management: The role of codes of ethics. Nurs Ethics 2010;17(4):469-82.
- Ramos FRS, Brehmer LCDF, Vargas MA, Trombetta AP, Silveira LR, Drago L. Ethical conflicts and the process of reflection in undergraduate nursing students in Brazil. Nurs Ethics 2015;22(4):428-39.
- Sasso L, Bagnasco A, Bianchi M, Bressan V, Carnevale F. Moral distress in undergraduate nursing students: A systematic review. Nurs Ethics 2016;23(5):523-34.
- Aydın E. Tıp Etiği. 1. Baskı. Ankara: Güneş Kitabevi; 2006:90-3.
- Nolan PW, Markert D. Ethical reasoning observed: A longitudinal study of nursing students. Nurs Ethics 2002;9(3):243-58.
- Erdil F, Korkmaz F. Ethical problems observed by student nurses. Nurs Ethics 2009;16(5):589-98.
- Ulusoy MF, Görgülü RS. Hemşirelik Esasları- Temel Kuram, Kavram, İlke ve Yöntemler. Cilt I, 2. Baskı. Ankara:72TDFO Ltd. Şti; 1996:29.
- de Casterlé BD, Grypdonck M, Vuylsteke-Wauters M, Janssen PJ. Nursing students’ responses to ethical dilemmas in nursing practice. Nurs Ethics 1997;4(1):12-28.
- Yeh MY, Wu SM, Che HL. Cultural and hierarchical influences: Ethical issues faced by Taiwanese nursing students. Med Educ 2010;44(5):475-84.
- Parandeh A, Khaghanizade M, Mohammadi E, Nouri JM. Factors influencing development of professional values among nursing students and instructors: A systematic review. Glob J Health Sci 2015;7(2):284-93.
- Airth-Kindree NM, Kirkhorn LEC. Ethical grand rounds: Teaching ethics at the point of care. Nurs Educ Perspect 2016;37(1):48-50. 21. Iacobucci TA, Daly BJ, Lindell D, Griffin MQ. Professional values, self-esteem, and ethical confidence of baccalaureate nursing students. Nurs Ethics 2012;20(4):479-90.
- Karadağlı F. Hemşirelik öğrencilerinin profesyonel değer algıları ve etkileyen faktörler. Mersin Univ Saglık Bilim Derg 2016;9(2):81-91.
- Barrett MS. Ethical decision-making: A framework for understanding and resolving mental health dilemmas. In: Ulrich CM (ed). Nursing Ethics in Everyday Practice. ProQuest Ebook Central: Sigma Theta Tau International; 2012:18.
- Willassen E, Blomberg AC, Post I, Lindwall L. Student nurses’ experiences of undignified caring in perioperative practice - Part II. Nurs Ethics 2015;22(6):688-99.
- Papastravrou E, Efstathiou G, Andreou C. Nursing students’ perceptions of patient dignity. Nurs Ethics 2016;23(1):92-103.
- Renno´ HM, Ramos FR, Brito MJ. Moral distress of nursing undergraduates: Myth or reality? Nurs Ethics 2016(1);1-9.
- Aydoğan S. Hemşirelik öğrencilerinin klinik beceri kazanmaları sırasında karşılaştıkları etik problemler. Türkiye Biyoetik Dergisi 2016;3(2):120-3.
- Solum EM, Maluwa VM, Severinsson E. Ethical problems in practice as experienced by Malawian student nurses. Nurs Ethics 2012;19(1):128-38.
- Lemonidou C, Papathanassoglou E, Giannakopoulou M, Patiraki E, Papadatou D. Moralprofessional personhood: Ethical reflections during initial clinical encounters in nursing education. Nurs Ethics 2004;11(2):122-37.
Öz
Aim: The purpose of this study is to determine the attitudes of nursing students toward the ethical problems they encounter or are witness to over the course of their clinical instruction.
Materials and Methods: The study was conducted in the nursing department of a university in west of Turkey. Carried out as descriptive research, the universe of the study comprised third-year nursing students (n=204) taking a course on "Nursing Philosophy and Ethics" during the 2015-2016 academic year. A sample was not selected for the study, as the research plan was to reach all of the students.
Results: According to the statements of the students, 41% of the ethical problems were described as ethical distress, 28% as dilemmas, and 31% as ethical uncertainties. It was found that in 46.5% of the cases, the sources of the ethical problems were predominantly nurses. When the students were asked to suggest a solution as to how they would manage the ethical problems they encountered, 83% said that they would act within the framework of ethical principles and values and in defining this, they asserted that they would "report the issue to senior management," "initiate legal action" or "report the issue to the ethics committee."
Conclusion: In keeping with results reported in the literature, the study revealed that nursing students experienced various ethical problems during their clinical training, that they were aware of these issues and displayed ethical sensitivity but that they were unable to take an active role in the process of ethical decision-making.
Anahtar Kelimeler
Clinical education in nursing nursing students ethical problem.
Kaynakça
- Karaöz S. Hemşirelik eğitiminde klinik değerlendirmeye genel bakış: Güçlükler ve öneriler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi 2013;6(3):149-58.
- Lin L, Hou YY, Wang XH, Han YX. Graduate students as preceptors: Effects on clinical teaching outcomes of medical nursing. Int J Nurs Sci 2014;1(2):202-6.
- Ünsal C, Öcal G, Demiral M, Aslan G, Mumcu HK. Trabzon’da bir sağlık yüksekokulunda okuyan öğrencilere klinik uygulamalarda öğretim elemanlarının uyguladığı etik ilke ihlalleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2013;2(3):12-24.
- Valiee S, Moridi G, Khaledi S, Garibi F. Nursing students' perspectives on clinical instructors' effective teaching strategies: A descriptive study. Nurs Educ Prac 2016;16(1):258-62.
- Ünver V, Çınar Fİ, Yüksel Ç, Şahiner G, Seven M, Yava A. Hemşirelik son sınıf öğrencilerinin acil servis klinik uygulamasına ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2013;10(3):12-17.
- Callister LC, Luthy KE, Thompson P, Memmott RJ. Ethical reasoning in baccalaureate nursing students. Nurs Ethics 2009;16(4):499-510.
- Cameron ME, Schaffer M, Park HA. Nursing students’ experience of ethical problems and use of ethical decision-making models. Nurs Ethics 2001;8(5):432-47.
- Han SS, Ahn SH. An analysis and evaluation of student nurses’ participation in ethical decision making. Nurs Ethics 2000;7(2):113-23.
- Park HA, Cameron ME, Han SS, Ahn SH, Oh HS, Kim KU. Korean nursing students’ ethical problems and ethical decision making. Nurs Ethics 2003;10(6):638-53.
- Aitamaa E, Kilpi HL, Puukka P, Suhonen R. Ethical problems in nursing management: The role of codes of ethics. Nurs Ethics 2010;17(4):469-82.
- Ramos FRS, Brehmer LCDF, Vargas MA, Trombetta AP, Silveira LR, Drago L. Ethical conflicts and the process of reflection in undergraduate nursing students in Brazil. Nurs Ethics 2015;22(4):428-39.
- Sasso L, Bagnasco A, Bianchi M, Bressan V, Carnevale F. Moral distress in undergraduate nursing students: A systematic review. Nurs Ethics 2016;23(5):523-34.
- Aydın E. Tıp Etiği. 1. Baskı. Ankara: Güneş Kitabevi; 2006:90-3.
- Nolan PW, Markert D. Ethical reasoning observed: A longitudinal study of nursing students. Nurs Ethics 2002;9(3):243-58.
- Erdil F, Korkmaz F. Ethical problems observed by student nurses. Nurs Ethics 2009;16(5):589-98.
- Ulusoy MF, Görgülü RS. Hemşirelik Esasları- Temel Kuram, Kavram, İlke ve Yöntemler. Cilt I, 2. Baskı. Ankara:72TDFO Ltd. Şti; 1996:29.
- de Casterlé BD, Grypdonck M, Vuylsteke-Wauters M, Janssen PJ. Nursing students’ responses to ethical dilemmas in nursing practice. Nurs Ethics 1997;4(1):12-28.
- Yeh MY, Wu SM, Che HL. Cultural and hierarchical influences: Ethical issues faced by Taiwanese nursing students. Med Educ 2010;44(5):475-84.
- Parandeh A, Khaghanizade M, Mohammadi E, Nouri JM. Factors influencing development of professional values among nursing students and instructors: A systematic review. Glob J Health Sci 2015;7(2):284-93.
- Airth-Kindree NM, Kirkhorn LEC. Ethical grand rounds: Teaching ethics at the point of care. Nurs Educ Perspect 2016;37(1):48-50. 21. Iacobucci TA, Daly BJ, Lindell D, Griffin MQ. Professional values, self-esteem, and ethical confidence of baccalaureate nursing students. Nurs Ethics 2012;20(4):479-90.
- Karadağlı F. Hemşirelik öğrencilerinin profesyonel değer algıları ve etkileyen faktörler. Mersin Univ Saglık Bilim Derg 2016;9(2):81-91.
- Barrett MS. Ethical decision-making: A framework for understanding and resolving mental health dilemmas. In: Ulrich CM (ed). Nursing Ethics in Everyday Practice. ProQuest Ebook Central: Sigma Theta Tau International; 2012:18.
- Willassen E, Blomberg AC, Post I, Lindwall L. Student nurses’ experiences of undignified caring in perioperative practice - Part II. Nurs Ethics 2015;22(6):688-99.
- Papastravrou E, Efstathiou G, Andreou C. Nursing students’ perceptions of patient dignity. Nurs Ethics 2016;23(1):92-103.
- Renno´ HM, Ramos FR, Brito MJ. Moral distress of nursing undergraduates: Myth or reality? Nurs Ethics 2016(1);1-9.
- Aydoğan S. Hemşirelik öğrencilerinin klinik beceri kazanmaları sırasında karşılaştıkları etik problemler. Türkiye Biyoetik Dergisi 2016;3(2):120-3.
- Solum EM, Maluwa VM, Severinsson E. Ethical problems in practice as experienced by Malawian student nurses. Nurs Ethics 2012;19(1):128-38.
- Lemonidou C, Papathanassoglou E, Giannakopoulou M, Patiraki E, Papadatou D. Moralprofessional personhood: Ethical reflections during initial clinical encounters in nursing education. Nurs Ethics 2004;11(2):122-37.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sağlık Kurumları Yönetimi |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2018 |
| Gönderilme Tarihi | 22 Şubat 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018Cilt: 57 Sayı: 2 |
Cited By
Yoğun Bakım Ünitelerinde Hasta Mahremiyetinin Değerlendirilmesi
Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi
https://doi.org/10.21076/vizyoner.1461107
Clinical Ethics, Knowledge, Attitudes and Practices of Nurses: A Limited Study in Turkey
Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi
https://doi.org/10.30934/kusbed.1376671
Hemşirelik Öğrencilerinin Klinik Öğretimde Etik Sorun Yaşama Durumlarının Belirlenmesi
Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi
https://doi.org/10.37989/gumussagbil.907394
Hemşirelikte Etik Dersini Alan Hemşirelik Öğrencilerinin Etik Kavramına İlişkin Algıları: Bir Metafor Çalışması
Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi
https://doi.org/10.38108/ouhcd.990016
ÖĞRENCİ HEMŞİRELERİN ETİK DEĞERLERE YAKLAŞIM DURUMLARININ BELİRLENMESİ
Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences
Nurcan KIRCA
https://doi.org/10.17049/ataunihem.766255
HEMŞİRELİK ESASLARI DERSİ KLİNİK UYGULAMASININ ÖĞRENCİ VE EĞİTİMCİLER TARAFINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ
İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Dergisi
Emel GÜLNAR
https://doi.org/10.33715/inonusaglik.841935
Determination of Nursing Students' Approaches to Ethical Problems
Tıp Eğitimi Dünyası
Mustafa Levent ÖZGÖNÜL
https://doi.org/10.25282/ted.691189
